راه های از بین بردن زنگ زدگی آهن

زنگ زدگی آهن و محصولات آهنی یکی از مواردی است که تقریبا همه با آن آشنایی دارند. هر جا که از محصولات آهنی استفاده شود، نگرانی در رابطه با زنگی زدگی آهن هم وجود دارد. تمامی فلزات آهنی در برابر رطوبت، اکسید شده و دچار زنگ زدگی میشوند. زنگی زدگی آهن آلات باعث خوردگی سطح فلز و در نتیجه کاهش استقامت و استحکام آهن شده و بخشی از کاربرد های استفاده از محصولات آهنی را از بین میبرد. قطعا اگر به درستی از آهن آلات در برابر تماس با رطوبت محافظت نشود، زنگ زدگی به راحتی و در طی زمان پیش می‌آید.

تا انتهای این مطلب با سفیران آهن همراه باشید تا شما را به روش های محافظت محصولات آهنی در برابر زنگ زدگی آشنا کنیم و در ادامه به بررسی روش های از بین بردن زنگ زدگی از سطح آهن آلات بپردازیم. شما میتوانید جهت استعلام قیمت کلیه آهن آلات و محصولات فولادی به شماره 91001040-031 از شرکت سفیران آهن تماس بگیرید.

زنگ زدگی آهن چیست؟

زنگ زدگی آهن در حقیقت واکنش شیمیایی است که بین آهن و اکسیژن با آب رخ میدهد. به این فرآیند شیمیایی اکسید آهن گفته میشود و به شکل لایه ای قهوه ای رنگ که بر روی سطح اجسام آهنی است دیده میشود. زنگ زدن باعث از بین رفتن ویژگی های فلزات آهنی میشود. یکی از مهمترین ویژگی های فلزات آهنی استحکام است که باعث به وجود آمدن موارد استفاده زیادی از انواع فلزات آهنی میشود. زمانی که یک جسم آهنی در تماس مستقیم با آب و رطوبت قرار میگیرد دچار زنگ زدگی شده و ویژگی های خود را که از مهمترین آن ها استحکام بوده از دست میدهد و در نتیجه کاربردی نخواهد داشت. همچنین زنگ زدگی باعث میشود تا اجسام آهنی ظاهر نامناسبی داشته باشند.

اکثر افرادی که با فلزات آهنی سر و کار دارند همواره به دنبال راهی برای جلوگیری از زنگ زدگی اجسام آهنی بوده و یا به دنبال راهی برای از بین بردن زنگ زدگی های ایجاد شده بر سطح فلزات آهنی هستند. در ادامه مطلب با سفیران آهن همراه باشید تا شما را با روش های رایج جلوگیری از زنگ زدگی آهن آلات آشنا کنیم.

چگونه از زنگ زدگی آهن جلوگیری میشود؟

برای جلوگیری از زنگ زدگی آهن در واقع باید مانع انجام واکنش شیمیایی بین آهن و اکسیژن شد. آب و رطوبت هم دارای اکسیژن هستند. رطوبت در این میان باعث افزایش سرعت زنگ زدگی آهن آلات میشود اما عامل اصلی اکسیژن موجود در هوا و آب است. برای جلوگیری از زنگ زدگی میتوان لایه ای را بر روی اجسام آهنی قرار داد که مانع از تماس مستقیم آهن و اکسیژن موجود در هوا و آب شود. با این کار هیچ واکنش شیمیایی میان آهن و اکسیژن روی نمیدهد. کلیه روش های جلوگیری از زنگ زدگی آهن ایجاد لایه ای عایق میان آهن و اکسیژن است. 

گالوانیزه کردن آهن

یکی از راه های رایج برای جلوگیری از زنگ زدگی محصولات آهنی، استفاده از فرآیند گالوانیزاسیون و ایجاد لایه ای از جنس گالوانیزه بر سطح فلزات آهنی است. با گالوانیزه کردن، عمر محصولات آهنی در برابر رطوبت و زنگ زدگی و انواع خوردگی و پوسیدگی تا ده ها سال افزایش پیدا میکند. یک مثال خوب در این مورد ورق گالوانیزه است که مقاومت بالایی در برابر انواع خوردگی و زنگ زدگی دارد. ورق گالوانیزه علاوه بر اینکه امکان هرگونه واکنش شیمیایی دور از انتظار را در اجسام آهنی از بین می‌برد، بلکه با فواید و خواص خود استحکام آهن را به خوبی افزایش می‌دهد.

سیاهکاری آهن یا بلویینگ

فرآیند بلویینگ یا سیاهکاری اجسام آهنی شامل استفاده از برخی روغن های خاص بر سطح آهن جهت جلوگیری از خوردگی و زنگ زدن میشود. نکته قابل توجه در خصوص سیاهکاری اجسام آهنی موقتی بودن آن است یعنی استفاده از این روغن ها برای جلوگیری از زنگ زدگی آهن تا مدتی محدود از زنگ زدگی جلوگیری میکند و پس از اتمام این بازه زمانی باید مجددا روغن ضدزنگ را بر روی محصول آهنی تمدید کرد. همچنین توجه داشته باشید که سیاهکاری آهن ظاهر ناخوشایندی دارد و استفاده از این روش بر سطح فلزاتی که در معرض دید عمومی قرار دارند و یا در مکان های عمومی استفاده میشود چندان مناسب نیست.

جلوگیری از زنگ زدگی با جریان الکتریکی

هنگامی که جریان الکتریکی در اجسام آهنی وجود داشته باشد، میزان زنگ زدگی در آن جسم آهنی به حداقل میرسد. این روش نیاز به تجربه و مهارت دارد. جلوگیری از زنگ زدگی با جریان الکتریکی زا با نام محافظت کاتدی از آهن در برابر زنگ زدگی میشناسند. این روش خطرات جانی به همراه نداشته و امکان ایجاد مشکل و خطرات ناگهانی در این روش وجود ندارد. 

استفاده از آلیاژ های ضد زنگ

یکی دیگر از روش های جلوگیری از زنگ زدگی آهن، استفاده از لایه ای از آلیاژ ضد زنگ است. این آلیاژ ضد زنگ عموما تشکیل شده از فلزات مس و آلومینیوم است. این روش با گالوانیزه کردن آهن متفاوت است و قطعا گالوانیزه کردن سطح آهن مزایای بیشتری را به همراه خاصیت ضد زنگ قوی تری دارد. در ادامه مطلب با سفیران آهن همراه باشید تا شما را با روش های از بین بردن زنگ زدگی اجسام آهنی آشنا کنیم.

روش های رایج در رفع زنگ زدگی آهن

روش های مختلفی برای از بین بردن زنگ زدگی های اجسام آهنی وجود دارد. در صورتی که زنگ زدگی از سطح فلزات آهنی پاک نشود و مراقبت های لازم صورت نگیرد، باعث نفوذ زنگ زدگی به لایه های زیرین فلز شده و باعث از دست دادن کاربرد و موارد استفاده اجسام آهنی به طور کامل میشود. همچنین فرآیند زنگ زدگی در سایر فلزات به غیر از آهن هم رخ میدهد ولی فرآیند آن متفاوت بوده و نام دیگری دارد. در ادامه مطلب با سفیران آهن همراه باشید تا شما را با روش های مختلف از بین بردن زنگ زدگی یا اکسید آهن آشنا کنیم. روش های رایج مورد استفاده در از بین بردن زنگ زدگی شامل موارد زیر میشود که در ادامه به توضیح و بررسی هر کدام خواهیم پرداخت.

1. سند بلاست

2. شات بلاست

3. واتر جت

4. لیزر زنگ زدگی

5. اسید شویی

6. الکترولیز

7. استفاده از دیگر ترکیبات

سندبلاست آهن

روش سندبلاست یک روش رایج برای رفع هر گونه غبار و آلودگی و همچنین خوردگی ها و زنگ زدگی از سطح فلزات است. سندبلاست یک روش نسبتا قدیمی محسوب میشود و شامل ترکیب هوا و ذرات ساینده مثل شن و ماسه و پرتاب با فشار زیاد هوای ترکیب شده با این ذرات به سطح مورد نظر است. با برخورد پر فشار این مواد ساینده به سطح زنگ زده، زنگ زدگی ها از سطح فلز ساییده شده و جدا میشوند. از این روش در تمیز کاری سطوح مختلف قبل از رنگ آمیزی هم استفاده میشود. با کنترل بر میزان فشار هوا میتوان ضخامت های مختلفی از زنگ زدگی را از سطح فلزات پاکسازی کرد. توجه کنید که از روش سندبلاست نمیتوان برای پاکسازی سطوح نرم استفاده کرد و همچنین تنفس ذرات موجود در هوای خروجی از روش سندبلاست برای سلامتی مضر است.  

روش شات بلاست

روش شات بلاست شباهت زیادی به روش سند بلاست دارد تنها تفاوتی که با روش سندبلاست دارد در ذرات مورد استفاده در ترکیب با هوای پر فشار است. در روش شات بلاست به جای استفاده از شن و ماسه، از ساچمه های فلزی از جنس سیلیسی استفاده میشود که باعث افزایش قدرت زدودن زنگ زدگی بیشتر از سطح فلزات میشود و لایه های زنگ زدگی با ضخامت بیشتر از سطح فلز در طی این فرآیند از سطح فلز کنده میشود. از آن جایی که این روش خشن تر از روش سندبلاست است، به هیچ وجه برای پاکسازی سطوح نرم و سطوحی که مقاومت کمی دارند استفاده نمیشود. به علت فشار بالای این عملیات، بیشترین کاربرد این فرآیند را در پاکسازی زنگ زدگی قطعات بزرگ میتوان مشاهده کرد. در ادامه با سفیران آهن همراه باشید تا با دیگر روش های پاکسازی زنگ زدگی از سطح فلزات آشنا شوید.

واتر جت و رفع زنگ زدگی آهن

روش واتر جت در از بین بردن زنگ زدگی، شامل از بین بردن زنگ آهن توسط پاشش آب با فشار بسیار بالا است. در این روش ابتدا آب از فیلتر های مختلفی عبور کرده و انرژی الکتریکی توسط یک موتور باعث فشرده شدن آب میشود و در نهایت با فشار بالا به سطح مورد نظر پرتاب شده و باعث زدودن زنگ زدگی ها و خوردگی ها میشود. کنترل فشار آب در این روش از اهمیت بالایی برخوردار بوده و نیاز به نیروی متخصص و مجرب دارد.

لیزر کردن زنگ آهن

با استفاده از مقدار کمی انرژی الکتریکی و دستگاه مخصوص لیزر، پرتو هایی با توان بالا به سطح مورد نظر تابیده میشود و باعث پاک شدن سطح مورد نظر از هر گونه آلودگی میشود. استفاده از لیزر برای از بین بردن زنگ زدگی های سطح فلزات، مزایای زیادی دارد که برخی از این مزایا شامل استفاده نکردن از مواد شیمیایی، بهینگی در مصرف انرژی، قابلیت استفاده برای تمامی سطوح نرم و سخت و کوچک و بزرگ و سرعت بالای انجام این فرآیند میباشد.

اسیدشویی زنگ آهن

در این روش همانطور که مشخص است از ترکیبی اسیدی برای شستشوی سطح فلزات برای زدودن زنگ زدگی ها استفاده میشود. در این روش با حل کردن مقدار کمی از اسید هایی مثل اسید اگزالیک در آب و سپس شستشوی سطح فلز با این محلول، تمامی زنگ زدگی ها در این محلول حل شده و از سطح مورد نظر پاک میشود. در این روش میتوان فلز مورد نظر را به مدت چند ساعت در این محلول قرار داد تا تمامی اثرات زنگ زدگی در این محلول حل شود. البته بستگی به نوع فلز و میزان زنگ زدگی و قدرت محلول این زمان میتوان تا چندین روز هم طول بکشد. از معایب این روش میتوان به تولید پسماندهای اسیدی مضر برای طبیعت و مصرف زیاد آب در مراحل تولید محلول و شستشو اشاره کرد.

استفاده از الکترولیز برای از بین بردن زنگ آهن

روش الکترولیز ساده ترین روش پاکسازی زنگ زدگی از سطح فلزات محسوب میشود که حتی در خانه و با استفاده از یک محلول الکترولیتی و یک آداپتور قابل اجراست. با ترکیب آب و جوش شیرین و قرار دادن فلز مورد نظر در آن و متصل کردن یک آند و کاتد در آب زنگ زدگی های به مرور زمان از قطعه جدا میشود. 

از بین بردن زنگ آهن با استفاده از دیگر ترکیبات

در کنار روش هایی که تا کنون گفته شد، موارد دیگری وجود دارند که با استفاده از آن ها هم میتوان تا حدی زنگ زدگی های بر روی سطح آهن را جدا کرد که در ادامه بیان میشود. تا انتهای مطلب با سفیران آهن همراه باشید تا از روش های فرعی زدودن زنگ زدگی آهن آلات بیشتر آشنا شوید.

استفاده از جوش‌شیرین و آب

حاصل ترکیب جوش شیرین با آب به نسبتی مشخص، یک محلول خمیری غلیط میشود که با استفاده از یک پاچه و مالیدن این محلول به سطح فلز و شستشو پس از 20 دقیقه شاهد رفع ذرات زنگ زدگی میشوید البته دقت این روش کمتر از روش های قبلی بوده و در صورت لزوم باید چندین بار تکرار شود.

استفاده از سرکه سفید

آهن زنگ زده پس از گذراندن 10 تا 12 ساعت در ظرفی پر از سرکه سفید و سپس شستن با یک برس سیمی، مقداری از زنک زدگی های خود را از دست میدهد و برای کامل شدن فرآیند پاکسازی زنگ زدگی ها باید مجددا این فرآیند تکرار شود.

استفاده از مایع ظرفشویی و سیب‌زمینی

سیب‌زمینی حاوی اسید اگزالیک است که می‌تواند زنگ را در خود حل کند. بدین منظور، باید مایع ظرف‌شویی به سطح سیب زمینی اضافه کرده و آن را روی سطح زنگ‌زده بمالید تا یک واکنش شیمیایی آغاز شود که زنگ را ضعیف می‌کند. سپس با شستن سطح فلز مورد نظر شاهد کمتر شدن زنگ زدگی ها خواهید بود.

استفاده از نمک خوراکی و آب‌لیمو

هنگامی که آب لیمو را از نمک حل شده در آن اشباع کنید و بر سطح آهن زنگ زده قرار دهید و پس از چند ساعت بشویید، اثرات زنگ زدگی کاهش پیدا میکند. یکی دیگر از روش های رایج در پاکسازی فلزات از زنگ زدگی ها استفاده مستقیم از تجهیزاتی مثل سمباده و برس های سیمی است.

 جمع بندی

در این مطلب درباره روش های جلوگیری از زنگ زدگی آهن آلات و روش های از بین بردن زنگ زدگی از سطح فلزات آهنی پرداخته شد. قبل از خرید ورق فولادی یا هرگونه محصولات فولادی از هر شرکت یا کارخانه می توانید با گرفتن مشاوره دقیق و کارشناسی از نکات کلیدی انتخاب و خرید ورق فولادی و قیمت انواع ورق آگاه شوید و در ادامه با استعلام قیمت ورق و آگاهی از قیمت کارخانه و مکان بارگیری خریدی بی واسطه داشته باشید. برای دستیابی به چنین مواردی می توانید سفیران آهن را در خرید انواع ورق انتخاب نمایید.

ضمن تشکر از شما کاربران گرامی که تا این بخش از مقاله با ما همراه بودید، لطفا نظرات و پیشنهادات و انتقادات سازنده خود را با ما در میان بگذارید. امیدواریم که این مطلب مورد رضایت شما عزیزان قرار گرفته و بتوانیم به اطلاعات و آگاهی شما در خصوص روش های جلوگیری از زنگ زدگی آهن و روش های از بین بردن فلزات آهنی زنگ زده هر چند به میزان کم افزوده باشیم.